�u g�nlerde, �CHP nas�l kurtulur?� adl� bayatlam�� oyunun bilmem ka��nc� temsilini seyrediyoruz. Parti i�indeki iti� kak���n taraflar�, bir de eski tellaklarla yeni tellak adaylar� d���nda, oyunun sonunu merak eden pek yok; hamam ayn� hamam, tas ayn� tas, keseleme usul� de ayn� kald�k�a, sorunun cevab�n�n �kurtulamaz� oldu�unu art�k herkes biliyor.
Eski�den yeni ��kmaz
CHP�li dostlar�m beni ba���las�nlar. Maksad�m, CHP i�in y�llard�r canla ba�la �al��an, partisine umut ba�lam��, nostaljik hayalleri ger�ekle�tirme pe�inde bir �m�r harcam�� ya da harcamaya aday insanlar� rencide etmek, yang�na k�rekle gidip moral bozmak de�il. Ancak, -hele de i�erden bak�nca- g�rmedikleri, g�remedikleri bir ger�ek var: Eski�den yeni do�maz. Yeni, son kullan�m tarihi �oktan ge�mi� eski malzemeyle kurulmaz. 1920�lerin devlet partisinden 21. y�zy�l�n T�rkiye partisini ��karamazs�n�z. Kemalist cumhuriyet rejiminin vizyon simgesi �alt� ok� u yeniden ele al�p, miad�n� doldurmu� olanlar� at�p yerlerine �a��n ruhunu ve gereklerini yans�tan yeni ve keskin oklar koymad�k�a, kuyru�unu kovalayan kedi gibi yerinizde d�ner durursunuz.
�rnek mi? Alt� ok aras�nda demokratl�k yoktur mesela. 1920�lerde anla��l�r olabilecek bu eksiklik, bug�ne gelindi�inde CHP�nin temel sorununu ve halini iyi anlat�r. Mesela alt� ok�un �nemli bile�eni milliyet�ilik, T�rk unsurlar �zerine in�a edilen ulus devletin kurulu� a�amas�nda Kemalist Cumhuriyet�in dayanaklar�ndan biriyken, g�n�m�zde sa� ya da sol fa�izan, �rk��-�oven hareketlerin/ideolojilerin pusulas�d�r. Milliyet�ilik s�zc���n�n yerine ulusalc�l��� koymak dil canbazl���ndan ba�ka bir �ey de�ildir, �z� de�i�tirmez. Devlet�ilik oku ise; devlet�ili�in solculuk, sosyalistlik san�ld��� (sand���m�z) veya �yle sat�ld��� d�nemlerin nostaljisi d���nda, g�n�m�z d�nyas� ve ekonomik alternatifleriyle ba�da�amayacak hantal, verimsiz, savurgan bir modelin ad�ndan ibaret kalm��t�r. Devrimcilik okunun �zerinde ayr�ca durmaya de�er. 1923�te, eski d�zenin temelden y�k�lmas�, de�i�tirilmesi anlam�nda devrim nitelemesini hak eden ad�mlar�n pek �o�u, bug�n d�zenin (eski rejimin) korunmas�na, ba�nazca savunulmas�na, i�i art�k bo�alm�� bir ezbere teslimiyete, yenilenme korkusu ve direncine d�n��m��t�r. Devrimcilik, d�n� ve g�n� a��p (AKP�nin t�redi muhafazak�r s�zde devrimcilerinin sand��� gibi y�k�p de�il, a��p) ileriye gitmektir, doksan y�l �ncesine �ak�l�p kalmak de�il.
Demirta���n s�yleminin b�y�s�
CHP�liler; cumhurba�kanl��� se�imleri s�ras�nda HDP aday� Selahattin Demirta���n s�yleminin, keskin T�rk ve K�rt milliyet�ileri d���nda geni� kesimlerden destek bulmas�, en az�ndan kulak verilip ciddiye al�nmas� �zerine d���nmelidirler. CHP�nin demokrat ve sayg�n adlar�ndan R�za T�rmen�in, o g�nlerin heyecan� i�inde ne partide ne de d��arda hak etti�i yank�y� bulamayan s�zlerini hat�rlayal�m. T�rmen, �Demirta���n s�ylemi bizim (CHP�nin) s�ylemimiz olmal�yd� derken �yeni�yi ve g�n�m�z T�rkiyesi�nin ihtiya�lar�n� �ok iyi anlad���n� ifade ediyordu.
Demirta�; her t�rl� milliyet�ili�i, siyasal dincili�i/ �slamc�l���, yasak��-otoriter laikli�i, halk� k���mseyen vesayet�i se�kincili�i, neoliberal vah�i kapitalizmi reddeden bar����, birle�tirici vizyonu ve bu vizyona uygun �slubuyla cumhurba�kanl��� se�imlerinin g�zel s�rpriziydi. Ald��� oylar partisi HDP�nin son se�imlerde ald��� oyu y�zde 50 oran�nda a�t�. Demirta���n oylar�n�, �at� aday�na CHP�li se�menin duydu�u tepkiyle a��klamak kimilerinin i�ini ferahlatsa da, bundan ibaret olmad���n�, s�yleminin samimiyetinin ve yar�nlara y�nelik umudunun bu sonu�taki pay�n� g�rmek gerek.
Demirta�; eski rejimin sa�l� sollu siyaset�ilerinin al���lm�� kal�plar�n�n d���nda konu�uyordu. T�rkiyelilik �zerine in�a edilmi� birlik ve bar�� projesiyle, bu topraklar �zerinde ya�ayan herkesin, b�t�n kimliklerin, e�it yurtta�l�k temelinde bulu�abileceklerini anlat�yordu. S�ylenmedik, duyulmad�k �eyler de�ildi anlatt�klar�; kimseye s�vmeden, muhalefet edip ama kavga etmeden nas�l bir T�rkiye, nas�l bir b�lge, nas�l bir d�nya hayal etti�ini i�tenlikle, kendi inand��� i�in inand�r�c� bir �slupla aktar�yordu bizlere. G�zleri �rk��l�kla, K�rt d��manl���yla, b�l�nme fobisiyle perdelenmemi� olanlar, onda ka�arlanm�� h�rsl� siyaset�iyi de�il insan� g�rd�ler, yeniyi, gen�li�i, umudu g�rd�ler. Demirta���n s�yleminin b�y�s�: kirlenmi�, yozla�m��, t�kanm�� bir siyasal ortamda h�l� umut olabilece�ini hissettirmesindeydi; gen�li�inde, tazeli�inde, ge�mi� ezberlere esir olmamas�ndayd�.
CHP�de hangi zihniyet de�i�meli?
�Partide zihniyet sorunu var� diyor ulusalc� kanad�n �nde gelen adlar�ndan Emine �lker Tarhan. Zihniyetin de�i�mesi gerekti�ini savunuyor. �ok hakl�: CHP�de zihniyet sorunu var. Ulusalc�l�k yaftas� alt�nda, K�rt sorununu zerre kadar kavramam��, anayasal e�itli�i kabul etmeyen, yeni bir anayasa yap�l�rken vatanda�l���n T�rkiyelilik �zerinden tan�mlanmas�na bile tahamm�l edemeyen, pek �ok noktada MHP ile bulu�an, devlet tahakk�m�n�, vesayet�ili�i, halk k���msemesini, elitizmi solculuk sanan zihniyetin de�i�mesi gerek. �ronik olan, de�i�mesi gereken zihniyetin, partide zihniyet sorunu var diyerek kazan kald�ran CHP ulusalc�lar�n�n zihniyeti olmas�.
Bu zihniyet de�i�irse geriye ne kal�r peki? �o�unu tan�d���m, sayg� duydu�um tek tek namuslu, de�erli, demokrat, sosyal demokrat insanlar, onlar�n hayal k�r�kl�klar�; bir de ka�arlanm�� siyaset bezirg�nlar�, bir de K�l��daro�lu gibi, be� benzemezi dengede tutup mukadder sonu geciktirmeyi ba�ar� sanan vasat politikac�lar.
CHP�ye sa�l�kl� bir b�l�nme dilemeliyiz
Bir siyas� yap�n�n birli�i, partililerin ayr�nt�da de�il ama ana hatlar�yla ayn� vizyonu payla�malar�, ayn� ideolojik ilkeleri savunmalar� anlam�na gelir. B�yle bir birlik CHP�de uzun zamand�r yok. Buna ra�men parti kavga d�v�� varl���n� s�rd�r�yor. B�l�nm�yor, ��nk� b�l�nmek i�in bile net bir vizyon, programatik ilkeler, temel sorunlara a��k se�ik ��z�m �nerileri gerekir. Partinin i�indeki kanatlar�n tek birle�tikleri nokta iktidara istemez�k�� muhalefet olursa, o siyasal yap�n�n hayatiyeti ve iktidar umudu kalmam�� demektir.
CHP�nin; �lkenin devasa sorunlar�na y�nelik cesur, ger�ek�i, yar�nlara d�n�k ��z�m �nerileri yok, sadece �hay�r�lar� var. Biz o konuda rapor yazd�k, Genel Ba�kan�m�z ka� kere belirtti, bilmem hangi belgemizde var, vb. gibi cevaplar topluma hi�bir �ey s�ylemiyor, hi�bir inand�r�c�l�k, g�venilirlik ta��m�yor. Atat�rk��n partisi olmakla �v�nmenin, Cumhuriyet�in en eski partisiyiz b�b�rlenmesinin, ulusalc�l�k kozuna oynaman�n, hele de solculuk yaftas� tak�nman�n 2014 T�rkiyesi�nde en k���k k�ymeti harbiyesi yok.
Ola�an�st� kongreye giden partide, genel ba�kan adaylar�ndan muhalefet s�zc�lerine, hepsi y�llard�r bildi�imiz, tan�d���m�z ki�iler, s�ylemleri de ayn� bayat s�ylem. Parti meclisi de�i�ecek dendi�inde ortada d�nen isimlere bakt���m�zda, darbeci-vesayet�i ge�mi�leri tescilli ki�iler �ne ��k�yor. Ger�ekten yenilik�i, demokrat, �a�da� sosyal demokrat partililerin ad� yok.
CHP, �Demirta���n s�ylemi bizim s�ylemimiz olmal�yd��, diyenlerle �K�rtlerle ben e�it olabilir miyim� zihniyetinin temsilcilerini birarada tutmay� art�k s�rd�remez. Demokratik, �o�ulcu T�rkiye �zleyenlerle darbeci-vesayet�i ge�mi�e �zlem duyanlar ve onun par�as� olanlar ayn� siyas� �at� alt�nda daha fazla bar�namaz. K�l��daro�lu�nun onlar� birarada tutma politikas� hem T�rkiye�ye hem de CHP�ye zarar veriyor.
B�yle bir durumda partinin b�l�nmesi zorunludur, sa�l�kl�d�r. Ancak; eski tellaklar�n �evresinde k�melenenlerin, �senin adam�n, benim adam�m� ilkesizli�ine bulanm�� b�l�nmesinden de�il, ideolojik, ilkesel, vizyonel bir b�l�nmeden s�z ediyorum. Yaz�n�n ba�l���na d�necek olursak, HDP�li Demirta���n vizyonunu, s�ylemini, umudunu CHP�ye ta��yacak bir b�l�nme umut do�urabilir.
Demirta�, CHP�ye ba�kan oldu�unda, koymu�um yaz�n�n ad�n�. Halam amcam olamaz, biliyorum. Ama, Demirta���n s�ylemini do�ru bulup benimseyenlerle ayn� vizyonda, ayn� umutta bulu�an CHP�lilerin siyas� birli�i denenmeye de�mez mi?
|