T�rkiye b�yle ya�ayamaz

03 Nisan 2014 Per�embe, 11:43

Mehmet Tezkan/Milliyet

Cumhurba�kan� Abdullah G�l, �Biraz daha sert oldu� dedi�i yerel se�im s�recini ve etkilerini de�erlendirdi: �Art�k d��ar�da olu�an alg� bozukluklar�n� s�ratle d�zeltmek gerekir. Yoksa bu hasarlar, ileride tamiri zor hasarlara d�n���r� Cumhurba�kan� se�iminde aday�n�n en ge� may�sta belli olaca��n� s�yleyen G�l, �Bu konuda Ba�bakan bana haber vermeden s�rpriz yapmaz. Ben ona yapmam, o da bana yapmaz. Man�etlerden ��renmem� dedi

umhurba�kan� G�l, Kuveyt ziyaretinde, ak�am saat 22.00�de, geziye kat�lan 9 gazetecinin sorular�n� yan�tlad�. Toplant� daha �ok sohbet havas�nda ge�ti.

Kuveyt
Cumhurba�kan� Abdullah G�l ile Kuveyt�teyim. Cumhurba�kan��yla gece 22.00 dolaylar�nda bir araya geldik. Dokuz gazeteciydik, keyifli sohbet oldu diyebilirim.
Sohbet diyorum ��nk� klasik bas�n toplant�s� havas�nda de�ildi. �aylar�m�z� yudumlarken sadece soru sormad�k, zaman zaman kendi g�r��lerimizi de ifade ettik.
Konu�ulacak o kadar konu vard� ki, ayr�l�rken bir gece sonra yine bulu�mak i�in s�zle�tik. Cumhurba�kan��n�n s�ylediklerini ba�l�klar alt�nda toplad�m.

�Titizlikle yap�lmal��

Se�im sonu�lar�na bir�ok yerde yap�lan itirazlar hakk�nda ne d���n�yor?

�v�nd���m�z �ey �u sonu�ta 1950�den beri se�im yap�yoruz. Millet de netice ne olursa olsun b�y�k bir olgunlukla kar��l�yor. G�rd���m kadar�yla itirazlar oluyor. Kaybeden ve kazanan yak�n olunca itirazlar olacakt�r, normal kar��lamak gerekir. Titizlikle say�mlar yap�lmal� varsa itirazlar neticelendirilmeli. Nihayetinde h�kim teminat� alt�nda se�imler yap�l�yor. B�t�n partilerin temsilcileri var. Say�lan oylarda bir �eyler varsa, g�t�r�l�rken torbalarda falan olabilir. Dikkatle sonu�land�r�lmal�d�r. ABD�de bile Ba�kan Bush�un ilk se�imini hat�rlars�n�z se�iminde neler oldu. 140-150 oyla ba�kan se�ildi. Sonra oylar tekrar say�ld�. Sonra da o ba�kan sava�a girdi. Bunlar�n hepsi normal g�r�lmeli. �nemli olan titizlikle takip edilip itirazlar�n neticelendirilmesi.

�Biraz daha sert oldu�

Se�im sonu�lar�n� nas�l de�erlendiriyor?

Milletin takdirini herkes olgunlukla kar��lad�. Herkes kendisine g�re bir ders ��karacakt�r. Ola�and��� bir se�im kampanyas� oldu. T�rkiye�deki se�im d�neminin k�r�c�l��� 1950�den beri hep b�yle, hangi d�neme bakarsan�z bak�n. Bu gelene�i de�i�tirmedi�imiz s�rece maalesef baz� e�ikleri a�amay�z. Benim kanaatim o. Ama bu sefer daha da farkl� oldu, daha da biraz sert oldu. Bu ister istemez T�rkiye�nin alg�s� ile ilgili problemler de yaratt�. �imdi se�imler bitti halk s�yleyece�ini s�yledi. Herkes de sayg�yla kar��lad�.

�Tahribat� onarmak gerek�

T�rkiye�nin kendi esas uzun vadeli kendi g�ndemine d�nmek gerekir. Normalle�tirmemiz gerekir. Kurumlar�n hepsinin kendi i�inin ba��nda ve T�rkiye�nin esas b�y�k meselesi de ekonomik meselesidir. T�rkiye�nin herhangi bir yetkide istikrar ve g�veninin bozulmad���n� g�stermek ister. G�veni ve istikrar� �zellikle birlikte kulland�m. Anlamlar�n� biliriz ama istikrar ve g�ven ile birlikte T�rkiye�nin tekrar reform g�nlerine d�n�p herhangi bir AB �lkesi seviyesine gelmesi i�in yapmak istedi�i �eyler T�rkiye�nin kendi ajandas�ndad�r. Ajandas� belli asl�nda. D��ar�da olu�an alg� bozukluklar�n� s�ratle d�zeltmek gerekir. Yoksa bu hasarlar ileride tamiri zor hasarlara d�n���r. Kay�p olur. Onun i�in �T�rkiye siyasi gelene�inin sert kampanyalar�ndan birini daha T�rkler ya�ad� orada b�rakt�lar� dedirtmemiz laz�m herkese. Unutmayal�m ki ekonomik �eyler ad�m ad�m gelir. Bir g�nde ortaya ��kmaz onlar. E�er g�ven, istikrar, gelecekle ilgili �eylerde problem g�r�lmeye ba�lan�rsa o zaman ekonomik s�k�nt�lar gelir. Onun i�in bunu hemen �nlememiz laz�m. T�rkiye�nin normalle�mesi, bozulan alg�lar� s�ratle d�zeltmemiz gerekir. Benim esas verece�im mesaj budur. Yoksa zaman kaybedilmeye �al���l�r. �u ortadaki kay�p d�nemleri geri getiremiyorsunuz. Ama �st �ste b�yle kay�p olursa o zaman birikimi ve maliyeti �ok olur. Tahribat� onarmak gerek.


�Aday may�sta belli olur�

Cumhurba�kanl���na aday olacak m�?

Ondan �nce �unu s�ylemek gerekir, bana bir- iki sene �nce de soruyordunuz. Zaman� gelince konu�uruz diyordum. �imdi bu se�im aradan ��kt�ktan sonra bundan sonraki se�im A�ustos�ta cumhurba�kanl��� se�imi oldu�una g�re bunun da g�n� geldi. Bu da konu�ulacakt�r tabii. Ne zaman derseniz; se�im yeni ��km��. Se�imin neticeleri bile ilan edilmemi�. Bunlar bir ilan edilir. Nihayetinde o g�nlere gelmi� olduk. Nisan ay�n�n sonunda May�s ay�n�n ba��nda bunlar netle�mi� olur. Nas�l olur, ne olur, ne olur, bunlar� cumhurba�kanl��� se�iminden �nce oturur konu�uruz; Ba�bakan�la da di�er arkada�lar�mla da ona g�re karar veririz. Cumhurba�kanl��� ile her �eyin art�k konu�ulaca�� g�n geldi. Herkes bununla u�ra�acak. May�s ay� i�erisinde herhalde bunlar netle�ir.

�Man�etlerden ��renmem�

Haber vermeden s�rpriz ad�m atar m�?

A��k�as� ben Ba�bakan�a yapmam, O da bana yapmaz. Bu tip �yle meselelerde oturup konu�uruz. Man�etlerden ��renmem.

T�rkiye�de bu gerginlik s�rer mi?

Her se�imden sonra bu gibi iddialar olabilir. S�yledi�iniz yolsuzluk falan gibi �eyler olabilir. Bunlar hi�bir ��phe b�rak�lmayacak �ekilde ara�t�r�lmal� ve neticeleri hukuk nizam� i�inde ortaya ��kmas� gerekir. Di�er konuyla ilgili de bir hukuk devletinde herhangi bir McCarty veya cad� av� diyorsunuz. B�yle �eyler hukuk devletinde zaten olmaz. Ama hukuk devletinde su� i�leyenlerin de muhakkak kar��l���n� g�rmesi ve kar��l���n�n da hukuk devleti i�inde verilmesi gerekir. Bunlarla ilgili her �ey, her g�n konu�ulacak mitingler yap�l�p nutuklar at�lacak de�il. Bunlarla ilgili hukuk devleti nizam� i�inde ne yap�lacaksa o yap�lacakt�r. (Ama siyasetin g�ndeminden d��meyecek sorusuna devamla) Se�im oldu bitti, s�t liman oldu ortal�k demiyorum. Ama devaml� b�yle ya�anamaz; T�rkiye devaml� b�yle ya�ayamaz. Yar�ndan sonra hemen cumhurba�kanl��� kampanyas�n�n ba�layaca�� yok. Bunlar olacakt�r ama hukuk devleti i�inde ��z�lmesi laz�m. Varsa yolsuzlukla ilgili meseleler bunlar hukuki meselelerdir. Mahkemeler prosed�rler belli. Ortaya ��kacakt�r. Herkesin farkl� d���ncesi olabilir. Ondan dolay� kimseye ceza verecek halimiz yok ki. Ama bir taraftan da i�lenen su�lar var.

Yasaklar�n bitmesi laz�m

Twitter ve YouTube yasa�� konusunda Cumhurba�kan� G�l �unlar� s�yledi: �Bu yasaklar�n da bitmesi laz�m. Bu yasaklar�n kalkmas� laz�m. T�rkiye�de e�er bu konudaki yasalar ��kmam�� olsayd� 2007�de ��kan yasa bize s�k�nt�lar a��yordu. YouTube�da bir �ey ��k�yordu tamamen kapatmak zorunda kal�yorduk. O yasan�n getirdi�i sorunlar� gidermek i�in bu yasa ��kar�ld�. Bu yasada da birtak�m yanl��lar yap�ld� ama bir hafta i�inde d�zeltildi. �imdi art�k bu Twitter, YouTube yasa��n�n bitmesi laz�m. Bu s�re i�inde hem bakana hem de ilgili daireye de s�yledim. Bunlarla sa�l�kl� kanallar�n olu�turulmas� laz�m. �imdi T�rkiye�de temsilcileri oldu.�

Bu olaylar ne ��kar�r belli de�il

A�ustosta erken se�im olur mu?

Bunu g�r�yorum yaz�l�yor. Bunu konu�mad�k. Nihayette erken se�im karar� kanun ile olur. Meclis�te bir kanun ��k�yorsa Meclis�te �o�unlu�u olan partinin karar verece�i bir �eydir. Benim bildi�im bu se�imden �nce de bug�nlerde de bu tip senaryolar konu�ulmu�, edilmi�; ��yle yapal�m b�yle yapal�m diye bir �ey yok ortada. Bir karar d���n�lm�� verilmi� de�il. Ama olaylar ne ��kar�r bu ayr� bir konu. Nihayette se�im neticelerinden sonra b�yle bir �eye Meclis�te �o�unlu�u olan karar verir.

�Benim de d���ncelerim var�

Peki, Cumhurba�kan� G�l Ba�bakanl��� d���n�r m�?
Yan�t� ��yle: bir �ey s�ylemem. Oturup bunlar� konu�al�m bakal�m. Hele bir se�im neticeleri ortaya ��ks�n resmiyet kazans�n. Ondan sonra muhakkak kendi aram�zda bir de�erlendirme yapar�z. Muhakkak ki benim de d���ncelerim vard�r. Hi� kimse duyars�z de�il ki bu tip �eylere. T�rkiye normal g�ndemine d�ns�n derken bir taraftan da b�yle bir se�im var, ne olacak dememek laz�m. �ok say�da parti te�kilat�n�n milletvekillerinin, belediye ba�kanlar�n�n kat�ld��� bir se�im topyek�n oldu. Cumhurba�kanl��� se�iminin memleketin her taraf�n� alt�st edecek �ekilde olmamas� gerekir. �nemi ve de�eri a��s�ndan demiyorum. Ge�mi�te kavgalar�n sebebi bu oldu. Onu g�rmezlikten gelmiyorum. �nsanlar�n me�guliyeti a��s�ndan diyorum. �u kadar belediye ba�kan�, milletvekili, meclis �yeleri bire bir herkes se�ime giriyor. Onu s�ylemek a��s�ndan dedim. Yoksa ��phesiz ki hep tart��mal� oldu.

D��i�leri i�eriden dinlenmi�

* D��i�leri�nde telekulak: �u anda tam tespit etmediler ama ilk bulgular� bu. Camdan uzaktan dinleme olmad��� tespiti. Ortaya ��kacakt�r. Bunlar bilimsel bulgularla ortaya ��kar.
* B�rokraside tasfiyeler olacak iddias�: Nas�l olaca��n� g�rece�iz. Muhakkak y�neticiler idare ederken beraber olduklar�na g�venmeli. Herhangi bir g�ven sars�nt�s� ge�iriliyorsa ona g�re de�i�iklik yapacaklard�r. Onu bu �er�eve i�erisinde normal kar��lamak gerekir. Diyelim ki bir D��i�leri Bakan� e�er bir g�ven bunal�m� varsa kadrolar�n� de�i�tirebilir. Birini bir yerden al�p verdi�inde e�er bir yanl�� hak kayb� varsa itiraz merci var. Dan��tay�a ba�vurup yerlerine idare edildiler.