H�rvatistan aya T�rkiye yaya...

02 Temmuz 2013 Sal�, 06:58

G�ng�r Uras /Milliyet

Biz Avrupa Birli�i�ne tam �yelik yolunda ilk imzay� 1963 y�l�nda att�k. �Oldu, olmad�� derken aradan y�llar ge�ti.
2005 y�l�nda H�rvatistan��n pe�ine T�rkiye�yi de katt�lar. ��ki �lke i�in tam �yelik m�zakeresi birlikte ba�layacak. �ki �lke birlikte tam �ye olacak� dediler.
H�rvatistan ile m�zakereler tamamland�. H�rvatistan tam �ye oldu. Biz m�zakerelerin h�l� ba��nday�z. Bu durumda su� kimde? Y�zde elli-Y�zde elli... AB �lkeleri de su�lu, bizi de su�luyor. �ki taraf da k�v�rtt�, k�v�rt�yor. �ki taraf birbirini su�layarak geli�menin �n�n� kapat�yor.
1958 y�l�nda, Fransa, Almanya, Bel�ika, Hollanda, L�ksemburg ve �talya aras�ndaki �Avrupa Toplulu�u� anla�mas� y�r�rl��e girdi. 1959 y�l�nda T�rkiye ve Yunanistan �yelik ba�vurusu yapt�. Ba�vuru kabul edildi. 1963 y�l�nda Ankara Anla�mas� ile T�rkiye toplulu�a ba�land�. Ge�i� d�nemi tamamlan�nca tam �yelik ger�ekle�ecekti. 1976 y�l�nda Ecevit tek yanl� olarak ili�kileri dondurdu. 1979 y�l�nda ili�kiler tekrar ba�lad�. 1980 y�l�nda ordu m�dahalesi ile ili�kiler ask�ya al�nd�.
1981 y�l�nda Yunanistan tam �yeli�e kabul edildi.

Dur kalk peri�an olduk
1982 y�l�nda askeri y�netim nedeniyle ili�kiler bir daha donduruldu. 1986 y�l�nda tekrar ba�lat�ld�. 1987 y�l�nda �tam �yelik� i�in ba�vuru yapt�k. 1994 y�l�nda G�mr�k Birli�i anla�mas�n� imzalad�k. 1999 y�l�nda Helsinki�de aday �yeli�imiz kabul edildi. 2002 y�l�nda Kopenhag zirvesinde, siyasi kriterleri yerine getirmemiz halinde m�zakerelerin 2004 Aral�k��nda ba�lat�lmas� kararla�t�r�ld�. 2005 y�l� sonunda M�zakere �er�eve Belgesi kabul edildi. �ki aday �lke olarak T�rkiye ve H�rvatistan ile m�zakereler ba�lad�.
M�zakerelerin esas�n�, 31 ba�l�k alt�nda toplanan Avrupa Birli�i M�ktesebat��n�n g�r���l�p karara ba�lanmas� te�kil ediyordu.
Avrupa Birli�i M�ktesebat�, �ye �lkeleri Avrupa Birli�i�ne ba�layan hukuki yap�n�n t�m�ne verilen isimdir. �rne�in mallar�n, ki�ilerin, sermayenin serbest dola��m�, rekabet, tar�m politikalar�, �irketler hukuku gibi.
Her bir ba�l���n a��lmas� ve ge�ici olarak kapat�lmas� i�in t�m �yelerin mutabakat� gerekiyor. Bug�ne kadar T�rkiye i�in 13 ba�l���n a��lmas�na, sadece bir ba�l���n ge�ici olarak kapat�lmas�na izin verildi. A��lan ba�l�klar kapat�lm�yor. Fransa ve G�ney K�br�s��n bloke etmesi nedeniyle yeni ba�l�k a��lam�yor. Son 3 y�ld�r ba�l�k m�zakereleri kesildi. Bu y�l ba�layacak iken �nce Almanya, sonra Hollanda ve Avusturya�n�n muhalefeti ile i�ler kar��t�. �imdilik ge�ici bir form�l ile sonbaharda yeni bir ba�l���n a��lmas�ndan s�z ediliyor.
Bu arada H�rvatistan��n 31 ba�l��� a��ld�, kapand�. M�zakereler tamamland�. T�m �ye �lkeler onaylad�. H�rvatistan tam �yeli�e kabul edildi.

H�rvatistan��n �zellikleri
H�rvatistan��n T�rkiye�den ayr�cal�klar� nelerdir?
- Avrupa�n�n ortas�nda, eski bir Avrupa �lkesidir.
- N�fusunun tamam�na yak�n� H�ristiyan�d�r.
- N�fusu ve ekonomisi birlik i�inde hazmedilebilecek �l��de k���kt�r. Birli�e uyumda sorun yaratmaz.
H�rvatlar 7�nci y�zy�ldan bu yana bu y�rede oturur. 1526�da yap�lan Moha� sava��ndan sonra Habsburg krall���nca y�netildi. 1918 y�l�nda Sloven, H�rvat ve S�rplar�n olu�turdu�u Yugoslavya krall��� i�inde yer ald�. 1991�de ba��ms�zl���n� ilan etti. 4 y�l s�ren sava�tan sonra cumhuriyet rejimini benimsedi.
Milli geliri 58 milyar dolar, ki�i ba�� geliri 13 bin dolar dolay�ndad�r. �thalat� 20.7 milyar dolar, ihracat� 12.3 milyar dolar oldu�u i�in cari a���� milli gelirinin y�zde 5.2�si dolay�na ula�m��t�r.