Tarihin r�van��

25 Temmuz 2012 �ar�amba, 08:30

Etyen Mah�upyan/ZAMAN

�aml�ca'ya cami ve k�rtaj zorlamalar�n�n ard�ndan Numan Kurtulmu� �zerinden HAS Parti'nin AKP'ye kat�lmas�n�n g�ndeme gelmesi, hakl� olarak bir�ok ki�inin zihninde tehlike i�aretlerinin belirmesine neden oldu.


��nk� bir yandan giderek kendi de�er sistemini topluma empoze etmeye niyetli, di�er yandan da s�z konusu de�er sistemini iktidar� etraf�nda siyasalla�t�r�p konsolide ederek mukayesesiz bir g�� temerk�z� sa�layacak bir partiyle kar�� kar��yay�z. Bu durumda iktidar�n kendi anlam d�nyas�n� t�m �lkeye �amil k�lmas�n�n �n�nde ne engel kal�r? Unutmayal�m ki, toplumun y�zde elliden fazla oyunu alabilen, yani demokrasinin �ekilsel �art�n� yerine getiren bir h�k�metten ve hukuk devleti olmay� i�selle�tirmemi� bir toplumdan s�z ediyoruz. Di�er bir deyi�le bu iktidar hak ve �zg�rl�klere sayg�s�n� yitirir ve despotizme do�ru 'yoldan ��karsa', onu durduracak �ey ancak oylar�n�n d��mesidir, ama e�er bu s�re�te �slam�/muhafazak�r duyarl�l�k t�m�yle AKP'de bulu�ursa o zaman da o oran�n 50'nin �ok alt�na inme ihtimali bulunmuyor. Kurtulmu� olay� bu a��dan �ok kritik, ��nk� AKP'yi as�l tehdit edecek geli�menin bizzat �slam�/muhafazak�r �izgiden gelecek ele�tiri olaca�� a��k.

Siyaset ise olmas� gerekenden hareketle var olandan �ik�yet etmekten �te bir etkinlik. Reel durumu kabullenmeyi ve o �er�eve i�inde toplumsal dinami�i etkilemeyi hedeflemek zorunda. Reel durum ise �n�m�zdeki d�nemde AKP etraf�nda bir muhafazak�rlar b�t�nle�mesinin i�aretini veriyor. Ancak bu b�t�nle�me siyas� d�zlemde ger�ekle�se de, �slam�/muhafazak�r d�nyan�n kendi i�inde �ok h�zla de�i�ti�i, �e�itlendi�i, farkl�la�t��� ve fikren �zg�rle�ti�i de bir ger�ek. Bu durumda AKP'nin muhtemel otoriterle�mesi a��s�ndan en uygun zemin tabii ki 'AKP kar��tl���n�n' bir siyaset haline gelmesidir. ��nk� bu durumda �slam�/muhafazak�r kesim i�indeki ekonomik ve sosyal farkl�la�malar�n siyasete yans�mas� m�mk�n olmaz. Laik kesimdeki AKP kar��tl���, do�al olarak kar��s�ndaki kitleyi toplumsal a��dan da konsolide eder, s�n�rlar�n� kal�nla�t�r�r ve b�ylece otoriter bir iktidar�n hayal edece�i �ekilde, siyaseti bir b�y�k �at��ma eksenine oturtur. Gerilimin laik-dindar aks�nda ya�anmaya devam etti�i bir T�rkiye'de ise kimse dindar d�nyan�n ele�tirel bak���n�n iktidara uzanmas�n� beklememelidir. K�sacas� k�ssadan hisse �udur: Laik kesim ve CHP, AKP kar��tl��� �zerinden siyaset yapt��� s�rece AKP iktidar� hem s�reklilik kazan�r, hem de otoriterle�me imk�nlar� yakalar.

Bu durum laik kesimin de AKP 'yanda��' olmas� gerekti�ini tabii ki ima etmez. Zaten sorun T�rkiye'de siyasetin AKP yanda�l���/kar��tl��� �zerinden okunmas� ve bunun do�al olarak her iki kanatta da konsolidasyonu te�vik etmesidir. Di�er bir deyi�le AKP'nin otoriterle�me imk�n� yakalamas�n�n ard�nda CHP'nin de kendi kitlesini konsolide etme iste�i ve siyaseti bir �at��ma eksenine oturtma arzusu yatmakta. E�er siyaset, d�zeni, sistemi ve daha da temelde toplumu de�i�tirmek �zere etkilemekse, laik kesimin kendi i� farkl�la�mas�n� siyaset alan�na ta��mas� ve ayn� zamanda �slam�/muhafazak�r kesimin i� farkl�la�mas�yla temas edebilmesi gerekiyor. Aksi halde AKP'nin kendi de�erlerini hakim k�lma d�rt�s�n�n dizginlenmesi �ok zor olabilir.

Demokratik s�re� devam etti�i i�in, ya�amakta oldu�umuz d�nemin radikalizmini anlamakta zorlan�yor olabiliriz. ��yle d���nelim: E�er AKP bir toplumsal ayaklanma ve darbe sonucu iktidara gelseydi, kim Kurtulmu�'un ilhak�na veya �aml�ca camisine �a��r�rd�? Kemalist devrim sonras�n� hat�rlayal�m... Ortada tek bir siyas� rakip bile b�rak�lmam�� ve liderin hayalindeki her �ey birer toplumsal zorunluluk olarak yasal hale getirilmi�ti. Ne var ki o devrim kimliksel bir temele de�il, ideolojik normatizme dayan�yordu. Kal�c� olmas� toplumun bariz �o�unlu�unu kendi ideolojisine tabi k�labilmeyi gerektiriyordu ve ba�ar�s�z oldu. Ger�ekli�e uyum sa�lamada zorland��� �l��de, g�nl�k hayata ve ya�am tarz�na indirgenerek sonu�ta bir cemaat �retmekle kald�. Az�nl�k tahakk�m�ne dayanan bir rejimin, demokrat de�erlerin y�kseldi�i k�resel ve postmodern bir d�nyada ya�amas� da zaten imk�ns�zd�.

Buna kar��l�k ayn� ortam �slam�/muhafazak�r kesim i�inde, AKP'yi ortaya ��kartan bir de�i�im dinami�i yaratt�. Bu nedenle AKP iktidarlar� hem demokrasiye uyum g�sterdiler hem de zaten ona uymay� kolayla�t�ran bir bi�imde y�ksek oy ald�lar. �stelik ideolojik de�il, sosyolojik ve k�lt�rel bir kimli�e dayand�klar� �l��de, toplumla 'birlikte' de�i�erek iktidarda kalabileceklerini kavrad�lar. Ama tarihsel a��dan bak�ld���nda ortada bir ger�ek var: Bir devrim s�recinin i�indeyiz... 2002 y�l�nda ilk se�imi kazand���nda bu partinin en az d�rt kez daha se�imleri kazanaca��n� yazm��t�m. ��nk� �u veya bu kimli�in de�il, do�rudan tarihin 'r�van�izmi' ya�an�yor ve laik kesimin siyas� t�kan�kl���n�n temeli nas�l sosyolojikse, AKP d�neminin temeli de sosyolojik... Toplumun i�inden ge�ti�i b�y�k de�i�im dalgas� siyaseti belirliyor ve onu tek partinin sessiz devrimine d�n��t�r�yor.

Alternatif her siyaset bu ger�ekten yola ��kmak zorunda...


e