Cemaat ve CHP

20 Mart 2012 Salı, 09:01

Gülen Cemaati Türkiye’deki devlet yapısı ve devlet geleneğinin analizini başarılı bir şekilde yapmış durumda. Şu andaki politik konumu da bizzat bu başarının sonucu olarak değerlendirilebilir. Bir zamanların “özgürlükçü” kalemi Ahmet Altan’ın son yazılarından birinde “Fethullah Gülen’i sırat köprüsünden geçerken sırtında bile taşıyacağını” söylemesi, hareketin vardığı noktayı da gösterir nitelikte. Ancak hemen burada Ahmet Altan’a İslami itikadın geneline göre sırat köprüsünden ancak kurban edilmiş koyunların insanları sırtlarında taşıyacaklarını hatırlatarak konumuza dönelim.

Gülen hareketinin söz konusu başarısı kuşkusuz yalnızca devlet geleneğini iyi analiz etmesinden kaynaklı değil. Hareket aynı zamanda oldukça da pragmatist. Örneğin Stratfor’un Türkiye analistine göre “viski içerken AKP'yi yerden yere vuran biriyle oturabilirsiniz ve o kişi muhafazakâr bir Gülenci olabilir”. Gülen hareketinin içerisinde olan ve gündelik yaşam alışkanlıklarını değiştirmeksizin harekete rahatlıkla adapte olmuş bireylerin varlığı cemaat yapısını oldukça pragmatist ve esnek kılmaya yetiyor. 1990’lı yıllarda özellikle FethullahGülen’le ordu arasındaki gerilim sonrasında bizzat Gülen tarafından dönemin Genelkurmay Başkanına yazılan mektubu okuduğunuzda bu pragmatizmin esnekliğine şaşırmamak elde değil.

Ancak bütün bunların ötesinde Gülen hareketinin en başarılı olduğu nokta bence yine de Türkiye odaklı devlet analizi. Öncelikle, devleti, örneğin kimi sosyalist solun ele aldığı gibi homojen bir düşman olarak görmedikleri gibi, onun iç çelişkilerini de yeterince iyi analiz etmiş durumdalar. Yine benzer şekilde Gülen hareketi Türk milliyetçilerinin düştüğü duruma da düşmedi. Türk milliyetçileri bugün sistem tarafından bir kenara fırlatılmış durumda. Onların temsilcisi olduğunu söyleyen MHP ise sadece AKP’nin muhafazakâr politikalarını onaylayarak ve ulus devlete ilişkin söylem ve uygulamalarına karşı çıkarak oy toplamaya çalışıyor, ama nafile. Son seçimde “baraj meselesini” neredeyse CHP seçmeniyle çözmesinden de bugünkü durumunun vahameti anlaşılmakta.

AKP iktidara geldiğinde bu siyasal partinin kesinlikle “Erbakancı” bir çizgide olmayacağını söylemiştim. Zaman beni haksız çıkarmadı. Çünkü bir önceki makalemde yazdığım gibi, ikisi arasındaki temel fark bizzat devletle olan ilişkinin şekliydi. Gülen

hareketi AKP’yle birlikte “sistemi değiştirmek/devirmek” gibi bir “yanlışa” düşmek yerine yavaş yavaş sistemin kendisi olma gayretini gösterdi ve sistemin yıllardır
kullandığı “milliyetçi”, “dinci”, “Kemalist”, “sağcı” ne varsa üzerlerine kalın bir çizgi çekerek onları bir kenara attı. Zaten bu sonuca uygun kodlarla dolu “sistem” Gülen hareketini kabullenmekte ve büyük bir dönüşüm yaşamakta hiç de gecikmedi.

Şimdi insanın aklına ister istemez bu makalenin başlığından türetilen bir soru geliyor. Bu denli uzun soluklu ve güçlü bir hareketin Türkiye’nin ana muhalefetiyle nasıl bir ilişkisi olabilir? Bu noktada CHP’nin politik duruşunun marjinalleştirilmesi söz konusu olabilir ki içerisinde barındırdığı kimi yapılar ve klikler nedeniyle bu hiç de zor görünmüyor. Ancak bir
başka strateji de CHP’nin içeriden ele geçirilmesidir ki bu biraz daha zorlu ve güç bir yöntem gibi görünüyor. Çünkü CHP her ne kadar marjinalleşmeye uygun yapıları barındırıyorsa da bu yapıların ele geçirilmesi de bir o kadar güç. Ayrıca Türkiye siyaseti yalnızca iç dinamiklerine değil aynı zamanda uluslararası konjonktüre de göbeğinden bağlı ve böylesine uzun soluklu bir müdahale kolaylıkla kesintiye uğrayabilecek türden.

Cemaat’le CHP arasındaki ilişki bugün yalnızca gündelik siyaset üzerinden ve dolaylı olarak yürüyor. Yanlış anlaşılmasını istemem. Burada kullandığım “ilişki” iki taraftan da olur almış, olumsuzlanmış / olumlanmış ya da kabul edilmiş/reddedilmiş bir nitelik taşımıyor. Ama ister
istemez bir ilişki (Burada okuyucu Türkçe nedeniyle “ilişki” kelimesini olumlu bir birliktelik
ya da kontakt olarak değerlendirme hatasına düşebilir) var. Somut durum bu. Yakın gelecekte ise cemaatin CHP konusunda sessiz kalacağını sanmıyorum çünkü bu konudaki sessizlik kendi yapısına aykırı olacaktır. Dolayısıyla cemaatin bir CHP stratejisi olduğuna inanmamak için bir neden görünmüyor.

Stratfor’un “viski içen ve AKP’yi eleştiren” tiplemeleri’ne ve aynı zamanda CHP’nin bir türlü oy alamadığı yerlerde bundan sonraki üye tipolojisine bakıldığında durum belki daha da netlik kazanacaktır.

CHP ne yapmalıya gelince… Bu sorunun yanıtı sanırım en kolayı. Ve burada söylemeye bile değer görmüyorum…

Kaynak : Ali Murat İrat /Muhalif Gazete