Dersim tamam, ya Sivas ve Mara�

25 Kas�m 2011 Cuma, 08:14

Bejan Matur/ZAMAN

T�rkiye'de her �ey T�rk usul�ne g�re halloluyor.


Tarihte ya�anm�� b�y�k bir katliam�n �zr�n� dilemek de �yle. Ba�bakan Erdo�an eline ge�irdi�i b�y�k f�rsat� ka��rmayarak, CHP liderini iflah olmayacak bi�imde yenilgiye u�ratt�. Bu tart��ma belli ki CHP liderinin 'cenaze t�reni'yle sonlanacak. Bilen bilir, 'K�l��daro�lu projesi' zaten �l� do�mu�tu. Ba�bakan'a bunu resmen ilan etmek d��t�. Allah'�n adaleti diyelim. Kimin eliyle gelece�i belli olmuyor. Tarihsel do�rular�n '�h�' yahut. CHP �ark kurnazl��� yap�p d��t��� zay�fl�ktan, bir K�rt Alevi'nin kimlik deste�iyle kurtulmay� planl�yordu. K�l��daro�lu ��k bir vitrin d�zenlemesi olarak yeni d�neme, toplumun �zg�rl�k aray���na bir �are olsun diye ortaya at�lm��t�. Proje, siyasetin sahicilik duvar�na �arp�p par�alanmakla kalmad�, �st�ne ba�bakan son kro�eyi indirip 'art�k g�mebilirsiniz' dedi adeta. Siyaset tam da b�yle bir �eydir. Ele ge�en f�rsat� de�erlendirme sanat�. Toplumun birikmi� sorunlar�na yeni dil kazand�rma, yeni ufuklar ilham etme.

Dersim katliam� ile ilgili Ba�bakan'�n a��klad��� belgeler konuya a�ina olanlar a��s�ndan yeni de�il. Aksine t�m detaylar biliniyor. Ama T�rkiye gibi devletin kutsand��� bir gelenekten gelen bir �lkede, �lkenin ba�bakan�n�n, devlet eliyle yap�lan bir katliam i�in �z�r dilemesi, ciddi bir geli�me. Ba�bakan'� dinlerken, Dersim katliam� d�neminde at�lan gazete man�etlerini, d�nemin politikac�lar�n�n fa�ist s�ylemlerini hat�rlad�m ve b�t�n o s�ylemin bizzat Ba�bakan'�n 'Dersim katliam�' ifadesiyle resmen bitirildi�ini d���nd�m. ��nk� resm� olarak ad�n� koymak, en az �z�r dilemek kadar �nemli. Erdo�an'�n yabanc� bas�nda bile man�etlere ��kan 'Dersim �zr�' i�in siyas� pragmatizmini �imdilik �nemsiz k�lsa da dikkatle izlenmesi gereken bir s�reci ba�lat�yor.

��nk� Dersim'de yap�lan katliam�n konu�ulmas�na sadece bir g�nah ke�isi �zerinden yakla�mak bir t�r ka�ak oynamak riskini bar�nd�r�yor. Tamam, K�rt Alevi ve ayn� zamanda Dersimli olan K�l��daro�lu'nun CHP'nin g�nahlar�n� �rtme �abas� kabul edilemez. Ama Dersim'de ya�ananlar da sadece CHP'ye mal edilerek �zr� dilenecek t�rden g�r�lmemeli. Ba�bakan'�n a��klamas�nda s�yledi�i en �nemli konu 'Devlet ad�na �z�r dilenmesi gerekiyorsa ben diliyorum.' oldu. Sorun tam da bu. O �zr�n devlet ad�na dilenmesi gerekiyor. Devlet zihniyetinin yap�lan���. Projelendirilen vatanda� tan�m�na uymayan herkesin usul�nce yok edildi�i bir tarih ya�and� bu �lkede. B�yle bir tarihle y�zle�meye cesaret ederken, g�nah�n tek bir isme, bir partiye atfedilmesi sorunu ��zmez. Zihniyet d�n���m� yaratacak hesapla�ma, g�nah� birilerine fatura etmekle sa�lanamaz. Tarihin bu kadar a��r bir y�k�ne bir sokak kavgas�ndaym�� gibi de�il, s�k�net ve vakarla yakla�mak gerekiyor. Y�rekte duyulan bir pi�manl�k ve mahcubiyetle. Ama ne yapal�m buras� T�rkiye ve siyasetin i�leyi�i de bize uygun y�netmelerle ger�ekle�iyor. Ba�bakan'�m�z ��k�p �z�r dilerken bile birilerini d�vmeye kalk�yor.

Devlet ad�na �z�r dilemenin bir ilk oldu�unu ve kamuoyunda tetikledi�i sorular�n hayati de�erini unutmadan �unu Ba�bakan'dan beklemeye hakk�m�z var; diledi�i �zr� ki�isel bir polemik malzemesi olmaktan kurtarmak i�in ka�ak g�re�mekten vazge�ip somut ad�mlar atabilmeli. Ar�ivlerin a��lmas�, Dersim ad�n�n iade edilmesi, Seyit R�za'n�n mezar�n�n yerinin g�sterilmesi, Sabiha G�k�en Havaliman�'n�n ad�n�n de�i�tirilmesiyle ba�layan koca bir yap�lacaklar listesi Ba�bakan'�n samimiyetini test i�in s�rada bekliyor. Tarihsel do�rular�n yerine oturmas� i�in objektif bir tarih anlat�s�n�n sa�lanmas� da s�recin olmazsa olmazlar�ndan.

Ba�bakan'�n iktidar�n ba��ndaki ki�i olarak yapmas� gerekenler o kadar �ok ki. Ama Milli G�r�� gelene�inden gelen bir siyaset�i olarak Ba�bakan'�n as�l b�y�k s�nav� Sivas ve daha eskiye d�n�k Mara� katliamlar�yla olacak. Orada da derin devletin karanl�k tezg�h�na arac�l�k etmi� bir CHP yahut K�l��daro�lu bulur mu bilmem ama �z�r dilemesinde ve ger�e�in ortaya ��kmas�nda cesur bir lider gibi m�danas�z konu�mas�nda fayda var. ��nk� ucu kendi siyasetine de�meyen yanl��lar�n �zr�n� dilemek her zaman daha kolayd�r.