|
ADALET ve Kalk�nma Partisi se�imde mutlak bir �st�nl�k sa�lay�p, hatta 2007 se�imindeki ald��� y�zde 46.58 oran�n� aynen yakalasa bile, ayn� se�imde TBMM�de elde etmi� oldu�u 341 sandalye say�s�n�n alt�na d��ebilir mi?
MHP�nin baraj engeline tak�lmad��� senaryolarda iktidar partisi a��s�ndan bu ihtimalin d��lanmamas� gerekiyor.
AK Parti�nin anayasa de�i�ikli�ini referanduma g�t�rebilmesi i�in TBMM�de en az 330 sandalyeye sahip olmas� gerekiyor. Bu ihtiya� �����nda iktidar partisinin se�imde 330 e�i�inin alt�na d��me ihtimalini analiz edelim.
BDP VE CHP�DE ARTI� BEKLENT�S�
B�yle bir analizin dayanaca�� bir �sabit� fakt�r, BDP�nin ba��n� �ekti�i Demokrasi ve �zg�rl�k Bloku�nun �zellikle G�neydo�u�da 2007�ye k�yasla muhtemelen daha ba�ar�l� bir sonu� elde edecek olmas�d�r.
Benzer bir ittifak 2007�de Meclis�e 22 milletvekili sokabilmi�ti. Bu kez BDP�nin i�inde bulundu�u ittifak�n milletvekili say�s�n� 28-30�a kadar ��karabilece�i yolunda genel bir beklenti var.
Bu beklenti ger�ekle�irse, BDP bu milletvekilliklerinin �o�unlu�unu CHP�den de�il iktidar partisinden alacakt�r. Teorik d�zeyde -BDP d���nda- her �eyin 2007�deki gibi ��kt��� bir senaryoda bile, salt BDP fakt�r� tek ba��na iktidar partisini 341�den 330 s�n�r�na getirmeye yetiyor.
Kald� ki, bir ba�ka d�zlemde de CHP�nin 2007�de 20.87 olan oy oran�n� anlaml� bir �ekilde art�racak olmas� muhtemeldir. CHP�nin 5-6 puanl�k bir art��la y�zde 27-28 band�na ��kmas�, iktidar partisinin 330 e�i�inin alt�na �ekecek ek bir fakt�r olabilir.
YEN� DA�ILIM AK PARTݒYE YARAMIYOR
AK Parti�yi 330 say�s�n�n alt�na itebilecek bir di�er etmen, TBMM�de 28 ilden toplam 33 sandalyenin yer de�i�tirecek olmas�d�r. G�� verdi�i i�in milletvekilli�i kaybeden iller �o�unlukla A�r�, Malatya, Konya, Sivas, Erzincan gibi Do�u ve Orta Anadolu illeridir.
Buna kar��l�k, bu b�lgelerin kaybetti�i sandalyeler �o�unlukla �lkenin bat�s�ndaki illere gidecektir. �rne�in, 33 milletvekilinin 15�ini, yani yar�ya yak�n�n� tek ba��na �stanbul alacakt�r. Ankara, �zmir, Bursa, Gaziantep ve Kocaeli gibi illerin milletvekili say�s� da 2 art�yor.
Genel bir de�erlendirme yapt���m�zda, sandalye kaybeden 28 ilin b�y�k �o�unlu�unun 2007 se�iminde -Mersin, Edirne ve Ayd�n istisnalar� d���nda- AK Parti�nin mutlak �st�nl�k sa�lad��� se�im b�lgeleri oldu�unu s�yleyebiliriz. �rneklersek, AK Parti, A�r��da 5-0, Bayburt�ta 2-0, Karab�k�te 3-0 kazanm��, CHP ve MHP gibi rakiplerine Malatya�da 6-1, Erzurum�da 6-1, Yozgat�ta 5-1 gibi b�y�k farklar atm��t�r.
Buna kar��l�k sandalye say�s� artan illerin baz�lar�nda AK Parti�nin �st�nl��� olsa da (Gaziantep, Bursa gibi) bunlar�n �nemli bir b�l�m� (�stanbul, Ankara, �zmir gibi) CHP�nin de varl�k g�sterebildi�i, bir ba�ka deyi�le siyasi temsilin daha dengeli da��ld��� merkezlerdir.
Bu �ekilde bir projeksiyon yapt���m�zda, milletvekili kaybeden illerdeki sandalyelerinin Bat��da mutlaka iktidara gitmeyece�ini, en az�ndan bir b�l�m�n�n ihtimal olarak CHP�ye, belki MHP�ye de y�nelebilece�ini varsaymam�z gerekiyor
Ancak burada muhakkak bir ihtiyat pay� da b�rakmal�y�z. Bu 28 ilin bir b�l�m�nde sandalye kayb� s�n�rl� �l��de CHP ve MHP aleyhine de i�leyebilir. Yani sandalye d����� muhakkak iktidar partisinden bir azalmaya i�aret etmeyebilir. Ancak, yine de yeni d�zenlemenin �o�unluk itibar�yla AK Parti�nin aleyhine i�lemesi yabana at�lmamas� gereken bir olas�l�kt�r.
B�T�N YOLLAR MHP�YE �IKIYOR
Bu �� ihtimal yan yana geldi�inde, AK Parti�yi 330 e�i�inin alt�na �ekmek y�n�nde bir bask� yaratabilir.
Burada iktidar partisinin 330 e�i�ini a��p a�mayaca��n� belirleyecek olan en �nemli fakt�r MHP olacakt�r. MHP�nin baraj� �ok k���k bir farkla ge�mesi 330 d���m�nde ibreyi AK Parti lehine �evirebilir. MHP�nin baraj�n �st�nde 2007�deki performans�na (y�zde 14.27) yakla�t��� oranda iktidar partisi de 330 e�i�inin alt�na d��ebilir. Ba�bakan Recep Tayyip Erdo�an, baz� a��klamalar�nda partisinin ��karabilece�i milletvekili say�s� i�in �Say� 315 de olabilir, 335 de olabilir� derken, muhtemelen kafas�n�n gerisinde b�t�n bu hesaplar yat�yor.
Tabii, iktidar�n sand�kta y�zde 50�yi a�t��� bir sonu� b�t�n bu hesaplar� tersy�z edecektir
|
-20150112-01.jpg)
