Suriye�deki direnis�ilerin d�nya bas�n�na yollad��� bu resim, 5 Nisan�da s�n�r�n hemen �tesinde �dlib yak�nlar�ndaki Tarftnaz k�y�ndeki toplu cenaze t�reninden.
Haftasonu Suriye�den ka�an m�ltecilerin say�s� bir gecede 25 bine f�rlay�nca, Ankara'da kriz plan� devreye girdi. Art�� bu h�zla devam eder ya da Suriye ordusu Halep'e y�nelik bir katliama giri�irse, T�rkiye Nisan sonuna do�ru Suriye i�inde T�rk askerinin korudu�u �g�venli b�lgeler� i�in d��meye basacak
Ba�bakan Tayyip Erdo�an��n �in�e gitmeden �nce Suriye konusunda sarf etti�i �10 Nisan�dan sonra ataca��m�z ad�mlar� uygulamaya koyaca��z� s�z�n�n arkas�nda, Ankara�n�n kritik bir e�i�e do�ru ilerleyen Suriyeli m�lteci ak�n�na kar�� alm�� oldu�u askeri ve diplomatik tedbirler var.
D�n itibariyle T�rkiye�ye s���nan Suriyeli m�lteci say�s�n�n 24.564 rakam�na ula�m�� olmas�, Ankara�da uzunca bir s�redir devam eden �kriz senaryosu� haz�rl�klar�n� h�zland�rd�. Suriye ordusu i�erdeki isyan� bast�rmaya y�nelik kan d�kmeye devam ederken, Ankara 10 Nisan�a kadar sonu�lanmas� beklenen Kofi Annan Plan��n�n ba�ar�s�z olmas� durumunda ataca�� ad�mlar� netle�tiriyor.
T�rkiye, g���n bu �iddette devam etmesi durumunda �u ana kadar T�rkiye s�n�rlar� i�inde kar��lamaya �al��t��� m�lteci ak�n�na bundan sonraki evrede s�n�r�n hemen �tesinde Suriye i�inde �g�venli b�lgeler� olu�turarak g���slemek niyetinde. S�n�r�n Suriye taraf�nda farkl� noktalarda ya da iki s�n�r aras�ndaki insans�z b�lgede olu�turulacak insani yard�m koridorlar�n�n g�venli�inin T�rk ordusu taraf�ndan sa�lanmas� �ng�r�l�yor.
Halep k�rm�z� �izgi
H�k�met, D��i�leri ve Genelkurmay aras�nda en �st d�zeyde koordine edilen ve titizlikle gizlenen planlar, iki senaryonun ger�ekle�mesi durumunda hemen devreye girecek: Halep gibi s�n�ra yak�n b�y�k bir ilde sivillerin hedef al�nd��� �operasyon� veya �katliam� giri�imi ya da T�rkiye�ye s���nan m�lteci say�s�n�n 50 bin s�n�r�na dayanmas�. Ankara, �zellikle s�n�ra �ok yak�n olan ve 3-4 milyonluk n�fusu olan Halep �ehrinin, Suriye ordusu taraf�ndan Humus ya da Hama�dakine benzer bir askeri operasyonla bombalanmas�n� adeta bir �k�rm�z� �izgi� say�yor. Ayr�ca Ankara�da g�r��t���m yetkililer, T�rkiye s�n�r�na y�nelik son bir gafta i�inde bir ��� gibi b�y�yen m�lteci g���n�n bu �l�ekte devam etmesini de bir �ulusal g�venlik sorunu� olarak tan�ml�yor. Halihaz�rda Antakya�daki farkl� kamplar ve Kilis b�lgesinde kurulan �ad�rkentte m�lteciler i�in 42 bin ki�ilik kapasite mevcut. Ramaklar yukar� f�rlad�k�a Ankara Suriyeli m�ltecileri kendi �lkelerindeki g�venli b�lgelerde a��rlamak istiyor.
G�venlik Konseyi �art de�il
�st d�zey yetkililer, her iki senaryoda da Suriye i�inde T�rk ordusunun korumas� alt�na �g�venli b�lgeler� ya da �tampon b�lgecikler� olu�turulmas� i�in Birle�mi� Milletler G�venlik Konseyi karar�na ihtiya� olmad���n�n alt�n� �iziyor.
Ancak T�rkiye, insani yard�m ama�l� da olsa Suriye�ye y�nelik �tek yanl�� bir m�dahaleye taraftar de�il. Yukar�daki senaryolar�n ger�ekle�mesi durumunda dahi farkl� �lkelerin katk�s� ve Birle�mi� Milletler�den m�lteci krizinde devreye girmesi istenecek.
Ordu i�in yeni konsept!
Bu tarz bir senaryo, ge�mi�te NATO konsepti ve PKK�yla m�cadele �er�evesinde Suriye�den gelecek olas� sald�r�lara kar�� �defansif� haz�rl�klar� olan TSK i�in yepyeni bir askeri planlama evresi gerektiriyor. �u zamana kadar �s�n�r g�venli�ini� korumaya �artlanm�� T�rk ordusu, �imdi s�n�rdan gelecek m�lteci ak�m�n� kompanse edebilmek i�in bamba�ka bir konsepte y�nelmek durumunda. Askeri anlamda TSK�n�n bir ba�ka s�k�nt�s�, tampon b�lge i�in en kolay noktalardan biri olan Antakya b�lgesinin da�l�k veya ta�l� bir topo�rafyas� olmas� ve bu durumun g�venli b�lgelerin korunmas� i�in ihtiya� duyulan tanklar�n ge�i�ini zorla�t�rmas�.
Ancak d�n g�r��t���m baz� uzmanlar, T�rkiye�nin m�lteciler i�in g�venli b�lgeler olu�turmak niyeti oldu�u takdirde Suriye ile olan 900 km�lik s�n�r� boyunca yer alan �insans�z b�lge�den de faydalanabilece�inin alt�n� �izdi. �ki �lke aras�ndaki s�n�r boyunca ilk a�amada tel �rg�lerle kapl� fiziki bir s�n�r, ikinci a�amada da ta�larla i�aretlenmi� bir �siyasi s�n�r� (yani ger�ek s�n�r) var. �kisi aras�ndaki insans�z b�lge, kimi yerde 500 metre, kimi yerde 2 kilometreye kadar ��k�yor ve ger�ekte bu b�lge T�rkiye�ye ait. Bu uzun s�n�r�n i�indeki baz� alanlar�n da m�ltecilerin a��rlanmas� i�in uygun insani yard�m koridorlar� olu�turabilece�ine dikkat �ekiliyor.
Kofi Annan Sal� geliyor
Bu arada �stanbul�daki Suriye�nin Dostlar� zirvesi sonras�nda yava�layan uluslaras� diplomasinin, Kofi Annan��n Be�ar Esad�a verdi�i 10 Nisan tarihinin dolmas�yla yeniden h�zlanmas� bekleniyor.
Ankara�ya ula�an istihbarat, Suriye rejiminin Kofi Annan�a verdi�i s�zleri tutmad��� ve baz� �ehirlerde �ekilen ordunun ba�ka noktalarda operasyonlara devam etti�i yolunda. H�k�mete ula�an rakam, Cumartesi g�n� Suriye�de 150 ki�inin �ld��� yolunda. Suriye ordusu ayr�ca T�rkiye�ye ka����n �n�n� kesmek i�in �dlib ve s�n�r boyundaki yerle�im merkezlerinde operasyonlara da a��rl�k verdi.
Hayal k�r�kl��� ya�ayan sadece T�rkiye de�il. Hafta sonu ��iddeti durdurun� diye Suriye rejimine sert bir mesaj yollayan Kofi Annan, Sal� g�n� de s�rpriz bir ziyaret i�in T�rkiye�ye geliyor. Annan, �ran gezisi �ncesinde Antakya�daki m�lteci kamplar�n� ziyaret edecek.
Washington�dan a��r top!
Tesad�f eseri T�rkiye ayn� g�n ABD�den de iki �nemli konu�u daha a��rl�yor olacak. ABD Kongresi�nin a��r toplar�ndan eski ba�kan aday� Senat�r John McCain ve Demokrat Parti�den Senat�r Joe Lieberman, Antakya�daki m�lteci kamplar�n� ziyaret etmeyi planl�yor. �ki senat�r de ge�mi�te Ak Parti d�� politikas�n� �srail konusunda ele�tirmi�, ancak ge�en sonbahar Ankara�da Ba�bakan Erdo�an�la bulu�malar� ve ard�ndan D��i�leri Bakan� Ahmet Davuto�lu ile Ocak sonunda Washington�daki randevular� sonras�nda T�rkiye�nin �nemli destek�ileri haline gelmi�ti.
McCain ve Lieberman, Suriye konusunda Obama y�netiminden de farkl� d���n�yor. Ge�ti�imiz haftalarda Obama�n�n Kas�m�daki Amerikan se�imlerine kadar Suriye konusunda bir ad�m atmaya isteksiz olu�unu sert bir dille ele�tiren McCain, her f�rsatta Washington�un oradaki insani trajediyi durdurma konusunda daha aktif olmas� gerekti�ini d���n�yor. Bu anlamda her iki senat�r�n de g�r��leri, Ankara ile neredeyse birebir �rt���yor!
MAHALLE BASKISINA D�REN�YORUM
Suriye konusunda mahalle bask�s�n�n daniskas�n� ya��yorum. Yak�n dostlar�m, sevdi�im meslekta�lar, hatta ailem bile sitem ediyor: ��imdi nereden tutturdun bu rejim gitsin diye!� Diyorlar ki, ��yisin, ho�sun da, Suriye meselesinde iyice bir �ahinle�tin.�
��ok tehlikeli� diyorlar. �H�k�met ate�le oynuyor.� �Esad tabii ki k�t� ama...� diye ba�layan c�mlelerle lafa dal�p, uzun uzad�ya T�rkiye�nin neden hi� bir �ey yapmamas� gerekti�inden s�z ediyorlar. Pasifizme tap�yorlar; katliama sessiz kalmay� diplomatik h�ner say�yorlar.
H�k�meti ele�tirdi�imde, K�rt meselesinde, ifade �zg�rl���nde ya da yarg�da �ifte standartlardan s�z etti�imde (ki Allah i�in bunu da bolcana yap�yorum) herkes benden memnun. Ne zaman ki Suriye�de ya�anan vah�ete dikkat �ekiyorum, �Bu b�yle gidemez� diyorum, �T�rkiye�nin de akan kan� durdurma sorumlulu�u var� diyorum, insanlar�n y�z� buru�uyor.
Hay�r, sava� istemiyorum; isteyen oldu�unu da sanm�yorum. Ama yan�ba��m�zdaki zulme sessiz kalmay� da kendime yediremiyorum. Bir ayd�n olarak tarihsel sorumlulu�un da bunu gerektirdi�ini d���n�yorum.
�Sava� m� istiyorsun?�
Halk�na bu �l��de isyan eden rejimlerin hi�bir me�ruiyeti yoktur. Ayr�ca b�y�k devletler, �evrelerinde insanl�k su�u i�lenirken sessiz kalamazlar.
Suriye halk�, bizim karde�imiz. Suriye de�il Bulgar halk�, Yunanistan ya da �ran�da ayn� �l�ekte vah�et ya�ansa, ona da kar�� ��kard�m.
Gelelim h�k�met meselesine. Ba�ka g�nahlar� olabilir, var da. Ama Ankara �u anda Suriye�de sessiz kalmayarak do�ru yap�yor. �imdi soruyorum; ya tam tersi olsa, dibimizde �ehirler bombalan�rken sessiz kalan, yalanc�ktan diplomatik misyonlarla Be�ar Esad��n yard�m�na ko�an, stat�koyu korumaya �al��an bir h�k�met olsa, daha m� makbul olurdu duyard�n�z? Bunu mu istiyoruz?
O zaman sadece ele�tirmeyin, burun k�v�rmay�n, siz ne yapard�n�z �nce onu bir anlat�n
|